Szpotawość kolan to sytuacja w jakiej staw kolanowy ustawia się do boku- do zewnętrznej strony. Gdy szpotawość odnosi się do obu nóg będą one układały się w swoisty sposób.
Co się dzieje jak kolano jawi się być szpotawe ?
W poprawnych warunkach kość udowa ślizga się w stosunku do kości podudzia (piszczelowa i strzałkowa) zachowując dobre ustawienie. Jakość owego ślizgu okazuje się być dobra dlatego, że kolano jest stabilizowane:
od bocznej strony dzięki:
-więzadła poboczne kolana,
-ścięgna mięśni przebiegających tym rejonem np. napinacza powięzi szerokiej,
-łąkotkę boczną, która jak klin wetknięta jest w kolano,
-lokalne mięśnie stabilizujące,
od strony wewnętrznej z kolei stabilizację zapewniają:
-więzadła poboczne przyśrodkowe,
-ścięgna mięśni bignących tym rejonem np. przywodziciele,
-łąkotka przyśrodkowa, która jak klin wetknięta jest w kolano,
-lokalne mięśnie stabilizujące.

Odpowiednie ustawienie kości wobec siebie będzie nadrzędne do pracy wyżej przedłożonych struktur. Gdy jednakże kolano ucieka do boku (szpotawość) zaburza to ustawienie łąkotki bocznej, która nie ślizga się prawidłowo, napięcie torebki stawowej i dodatkowo więzadeł po stronie zewnętrznej, negatywnie oddziałuje na działanie mięśni biegnących w tym obszarze.
Szpara stawowa kolana się poszerza a sam staw traci swą stabilność i wydaje się bardziej skłonny na kontuzję polegającą na „ucieknięciu kolana do boku”, grozi to uszkodzeniem więzadeł pobocznych lub chociażby zniszczeniu łąkotki.
Pozostaje dodać, iż jeżeli szpara stawowa po stronie zewnętrznej jest rozszerzona, to po drugiej stronie- najprawdopodobniej dojdzie do zmniejszenia szpary stawowej, a co za tym idzie do większej kompresji na łąkotkę przyśrodkową- takowa sytuacja zwiększa niebezpieczeństwo urazu łąkotki przyśrodkowej !

Czemu kolano jest szpotawe ?
To istotne pytanie które to wskazane jest sobie zadać zanim przystąpimy do rehabilitacji.
Przyczyn może okazać się wiele- niewłaściwe położenie kości względem siebie, osłabienie aparatu więzadłowego w kolanie, niewłaściwe ustawienie miednicy, bądź choćby nieprawidłowe ustawienie stawu skokowego.

https://www.minds.com/blog/view/1050731248463470592 różnych powodów kość udowa będzie w stanie się zrotować w stosunku do kości podudzia osłabiając zewnętrzną część stawu.
Co z tym uczynić ?
Aby wziąć się za naprawianie takiego gatunku dolegliwości powinno się w 1-szej kolejności wynaleźć przyczynę takiego stanu rzeczy. Żeby to zrobić wolno nam wykonać wykonać:
-testy więzadeł kolana- tak aby zweryfikować czy jest porządnie stabilizowane,
-testy mięśniowe- iżby zbadać czy napięcie mięśni jest właściwe,
- testy łąkotek- aby sprawdzić czy pracują prawidłowo i są dobrze ustabilizowane,
-trzeba zbadać ustawienie i zakresy ruchu stopy- jej nieprawidłowe położenie może sprawiać rotację podudzia względem kości udowej,
-wypada zbadać ustawienie miednicy i zakresy ruchu stawu biodrowego- nieprawidłowości w tym rejonie mogą przynosić skręcenie kości udowej w stosunku do kości podudzia.

https://blogfreely.net/fizjoterapiasanok08/zwyrodnienia-kregoslupa-kliknij-tutaj-po-informacje pierwsze precyzyjne badanie.
Wówczas gdy już dostrzeżemy, że coś wydaje się nie tak, iż kolano naszego dziecka ucieka, ustawia się nieprawidłowo, ewentualnie dziecko skarży się na ból postanawiamy udać się do specjalisty- tylko do jakiego ? Wielu rodziców udaje się do lekarza pierwszego kontaktu, choć ten rzadko kiedy bywa biegły w ortopedii czy rehabilitacji. Dlatego też wypisuje skierowanie do lekarza ortopedy, który to ma ocenić i zdiagnozować problem. Tutaj często rodzi się pierwsze zdziwienie, bo do lekarza specjalisty na ogół oczekuje się w kolejce i to całkiem sporo. Na takiej wizycie lekarz powinien zdefiniować problem, jak również jego źródło- bowiem to jest kluczowe w procesie fizjoterapii. Powinien ocenić postawę dziecka, ocenić zakresy ruchu (nie tylko kolan, ale także wszystkich stawów kończyny dolnej i miednicy. Wypada ocenić też stabilność poszczególnych stawów i funkcjonowanie więzadeł. Jeżeli już odbędziemy taką wizytę, lekarz przebada dziecko i wykryje problem którym są szpotawe kolana zapewne wystawi skierowanie na rehabilitację. W takowym skierowaniu będzie napisane rozpoznanie: „Kolana szpotawe” jak również, jakie zabiegi wykonać, zazwyczaj okaże się to: gimnastyka korekcyjna i ewentualnie masaż, plus fizykoterapia. Tutaj rodzi się 1-wszy zgrzyt, bo skoro lekarz bada dziecko, zna przyczynę dysfunkcji a dla rehabilitanta wystawia jedynie skierowanie na ćwiczenia korekcyjne- to skąd tenże rehabilitant ma wiedzieć jakie to ćwiczenia ? Wszak typ wykonywanej gimnastyki będzie zależał od tego jakie jest źródło problemu, czy występuje przykurcz w biodrze ? A może mięśnie stabilizujące kolano prezentują zbyt niskie napięcie i kolano jest niestabilne - w takim razie ćwiczenia będą wyglądały absolutnie inaczej. Zachodzi zatem pytanie- czy fizjoterapeuta nie powinien osobiście przebadać i zdiagnozować dziecka ? A jeśli tak, to po co w tym łańcuchu wstawiać lekarza rodzinnego i ortopedę ?
W trakcie ćwiczeń.
Jeśli dziecko jest już na fizjoterapii powinniśmy się upewnić, że robi dobre ćwiczenia ! W wielu przypadkach bowiem zdarza się tak, że przez natłok pracy i pacjentów wykonuje się taką gimnastykę w grupach. Co więcej, są to grupy mieszane z dziećmi które posiadają różnorodne schorzenia. http://fizjoterapiasanok24.jigsy.com/entries/general/B%C3%B3l-i-przeskakiwanie-w-barku-a-przepuklina się wobec tego postawić pytanie- czy dziecko które ma szpotawe kolana, powinno robić te same ćwiczenia co dziecko z odstającą łopatką ? Oczywiście, że nie. Tego rodzaju przypadki muszą być wykonywane oddzielnie, mieć indywidualnie dobrane ćwiczenia i robić je pod okiem fizjoterapeuty. Biorąc pod uwagę, że szpotawe kolano może mieć różne przyczyny z całą pewnością wolno stwierdzić, iż 2 osoby posiadające szpotawe kolana mogą robić różny rodzaj ćwiczeń albowiem przyczyna ich problemu zdaje się być inna !
Co mam zrobić wówczas gdy moje dziecko ma szpotawe kolana ?
Z powyższego tekstu możemy wyciągnąć zasadniczy wniosek. Możesz włóczyć się po lekarzach w celu odnalezienia właściwej diagnozy i zlecenia rehabilitacji, ewentualnie możesz też udać się do fizjoterapeuty, który to przebada, zdiagnozuje i wykona rehabilitację Twojego dziecka.